హైదరాబాద్‌లో ఆధ్యాత్మిక శోభ ఉట్టిపడుతోంది. తెలంగాణ సంస్కృతి, సంప్రదాయాలకు ప్రతీకైన బోనాల పండుగ వైభవంగా ప్రారంభమైంది. ఆషాఢ మాసంలో నెల రోజుల పాటు జరిగే ఈ ఉత్సవాలు, నగరంలోని ప్రజలను భక్తి పారవశ్యంలో ముంచెత్తుతాయి. 2025 సంవత్సరానికి గాను, జూలై 26న గోల్కొండ జగదాంబికా అమ్మవారికి తొలి బోనం సమర్పించడంతో పండుగకు శ్రీకారం చుట్టారు. ఈ పండుగ అమ్మవారికి కృతజ్ఞతలు తెలుపుతూ, ప్రజలకు సుఖశాంతులు ప్రసాదించమని వేడుకుంటూ జరుపుకునే ఒక గొప్ప ఉత్సవం. ఇది కేవలం ఒక మతపరమైన ఆచారం మాత్రమే కాదు, హైదరాబాద్ నగర ఆత్మను ప్రతిబింబించే ఒక సాంస్కృతిక వేడుక.
బోనాల పండుగ విశిష్టత, చారిత్రక నేపథ్యం
బోనాల పండుగ వెనుక ఒక గొప్ప చరిత్ర, విశిష్టత దాగి ఉన్నాయి. “బోనం” అంటే భోజనం అని అర్థం. పసుపు, కుంకుమలతో అలంకరించిన మట్టి కుండలో అన్నం, పాలు, బెల్లం కలిపి వండి, దానిపై దీపం పెట్టి, తలపై పెట్టుకుని అమ్మవారి గుడికి తీసుకెళ్తారు. ఈ బోనాన్ని అమ్మవారికి నైవేద్యంగా సమర్పిస్తారు. 19వ శతాబ్దంలో హైదరాబాద్‌లో ప్రబలిన భయంకరమైన ప్లేగు వ్యాధి నుండి ప్రజలు విముక్తి పొందాలని అమ్మవారిని వేడుకోగా, వ్యాధి తగ్గుముఖం పట్టాక కృతజ్ఞతగా ఈ పండుగను జరుపుకోవడం మొదలుపెట్టారని ప్రతీతి. అప్పటి నుండి ఇది ఒక సంప్రదాయంగా మారి, ప్రతి సంవత్సరం ఆషాఢ మాసంలో భక్తిశ్రద్ధలతో జరుపుకుంటున్నారు. ఈ పండుగ కేవలం వ్యాధి నివారణే కాకుండా, పంటలు బాగా పండాలని, పశుసంపద వృద్ధి చెందాలని కోరుతూ జరుపుకునే వేడుకగా రూపాంతరం చెందింది.
వివిధ ఆలయాలకు మంత్రుల పట్టువస్త్రాల సమర్పణ
2025 బోనాల ఉత్సవాలు వివిధ ఆలయాల్లో ప్రత్యేక తేదీలలో జరగనున్నాయి. జూలై 26న గోల్కొండ జగదాంబికా అమ్మవారికి తొలి బోనంతో పండుగ ప్రారంభమైనప్పటికీ, సికింద్రాబాద్‌లోని ఉజ్జయినీ మహంకాళి ఆలయంలో, లాల్ దర్వాజా సింహవాహిని మహంకాళి ఆలయంలో ప్రధాన వేడుకలు జూలై మాసంలో కొనసాగుతాయి. ఈ ఉత్సవాలకు రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి, ఉప ముఖ్యమంత్రి, మంత్రులు, ఇతర ప్రముఖులు హాజరై అమ్మవార్లకు పట్టు వస్త్రాలు సమర్పించడం ఈ పండుగకు మరింత శోభను, ప్రాధాన్యతను ఇస్తుంది. ముఖ్యంగా, జూలై 13, 2025న సికింద్రాబాద్‌లోని శ్రీ ఉజ్జయినీ మహంకాళి ఆలయానికి ముఖ్యమంత్రి రేవంత్ రెడ్డి పట్టు వస్త్రాలు సమర్పించనున్నారు. అలాగే, జూలై 20, 2025న లాల్ దర్వాజా సింహవాహిని మహంకాళి ఆలయానికి ఉప ముఖ్యమంత్రి భట్టి విక్రమార్క పట్టువస్త్రాలు సమర్పిస్తారు.
పండుగ వాతావరణంలో బోనాల జాత‌ర
బోనాల పండుగ సందర్భంగా హైదరాబాద్, సికింద్రాబాద్ జంట నగరాల్లోని ప్రధాన ఆలయాలన్నీ భక్తులతో కిటకిటలాడనున్నాయి. వివిధ తేదీల్లో మంత్రులు, ప్రముఖులు పలు ఆలయాలను సందర్శించి అమ్మవారికి పట్టువస్త్రాలు సమర్పించి ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహించనున్నారు. జూలై 1, 2025న బల్కంపేట శ్రీ ఎల్లమ్మ పోచమ్మ దేవస్థానంను మంత్రులు కొండా సురేఖ, పొన్నం ప్రభాకర్ లు అమ్మవారికి పట్టు వస్త్రాలు సమర్పిస్తారు. జూలై 20, 2025న నాచారం శ్రీ మహంకాళి సహిత మహాకాళేశ్వర స్వామి దేవస్థానాన్ని మంత్రి ఉత్తమ్ కుమార్ రెడ్డి, కార్వాన్ శ్రీ దర్బార్ మైసమ్మ ఆలయాన్ని మంత్రి దామోదర రాజనర్సింహ, చార్మినార్ శ్రీ భాగ్యలక్ష్మి ఆలయాన్ని మంత్రి కోమటిరెడ్డి వెంకటరెడ్డి, సబ్జిమండి శ్రీ నల్లపోచమ్మ ఆలయాన్ని మంత్రి తుమ్మల నాగేశ్వరరావు, ఖిలా మైసమ్మ ఆలయాన్ని మంత్రి సీతక్క, మీరాలంమండి శ్రీ మహంకాళి ఆలయాన్ని మంత్రి జూపల్లి కృష్ణారావు, బేల శ్రీ ముత్యాలమ్మ ఆలయాన్ని మంత్రి గడ్డం వివేక్ వెంకట్ స్వామి, సుల్తాన్ షాహి శ్రీ జగదాంబ ఆలయాన్ని మంత్రి అడ్లూరి లక్ష్మణ్ కుమార్ లు మ్మ‌వార్ల‌కు పట్టు వస్త్రాలు సమర్పిస్తారు. జూన్ 26న గోల్కొండ కోటలోని శ్రీ జగదాంబ మహంకాళి ఆలయంను స్పీకర్ గడ్డం ప్రసాద్ కుమార్, మంత్రులు కొండా సురేఖ, పొన్నం ప్రభాకర్ లు మ్మ‌వారికి పట్టు వస్త్రాలు సమర్పిస్తారు.
సాంస్కృతిక ప్రదర్శనలు, సామాజిక ఐక్యత
బోనాల పండుగ కేవలం ఆలయాల్లో జరిగే పూజలకే పరిమితం కాదు. ఇది తెలంగాణ జానపద కళలు, సాంస్కృతిక ప్రదర్శనలతో నగరమంతా సందడిగా మారుతుంది. డప్పు వాయిద్యాలు, శివసత్తుల పూనకాలు, పోతరాజుల విన్యాసాలు పండుగకు ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలుస్తాయి. మహిళలు తలపై బోనం కుండలను మోసుకుంటూ, ఊరేగింపులుగా ఆలయాలకు తరలిరావడం ఒక కనుల పండువ. ఈ పండుగ సామాజిక ఐక్యతకు ప్రతీక. కుల మతాలకు అతీతంగా ప్రజలందరూ కలిసిమెలిసి పండుగను జరుపుకుంటారు. ఇది నగరంలో ఒక సామూహిక వేడుకగా, ఆత్మీయత, ఆధ్యాత్మికతల సమ్మేళనంగా నిలుస్తుంది.
ఆర్థిక, పర్యాటక ప్రాముఖ్యత
బోనాల పండుగ హైదరాబాద్ ఆర్థిక వ్యవస్థకు గణనీయంగా దోహదపడుతుంది. పండుగ సందర్భంగా పూల, పండ్ల వ్యాపారులకు, పసుపు, కుంకుమలు, ఇతర పూజా సామాగ్రి అమ్మేవారికి, చేతి వృత్తుల వారికి, కళాకారులకు, రవాణా రంగంలో వారికి జీవనోపాధి లభిస్తుంది. అంతేకాకుండా, ఈ పండుగ తెలంగాణ పర్యాటకాన్ని ప్రోత్సహించడంలో కూడా కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. దేశ, విదేశాల నుండి పర్యాటకులు ఈ అద్భుతమైన సాంస్కృతిక వేడుకను చూడటానికి హైదరాబాద్‌ను సందర్శిస్తారు. బోనాల పండుగ తెలంగాణ ప్రజల భక్తిని, విశ్వాసాన్ని, సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని ప్రపంచానికి చాటిచెబుతుంది. ఇది తరతరాలుగా వస్తున్న ఒక గొప్ప సంప్రదాయంగా తెలంగాణ సమాజంలో తన స్థానాన్ని సుస్థిరం చేసుకుంది, భవిష్యత్ తరాలకు కూడా ఈ గొప్పతనాన్ని అందిస్తూనే ఉంటుంది.
